Tác giả : Saki
Chuyển ngữ : Nguyễn Đại Hoàng
Dẫn : The Open Window
là truyện ngắn làm nên tên tuổi của nhà văn Hector Hugh Munro ( 1870-1916 ) –
với bút hiệu Saki. Đây là kiểu “ truyện trong truyện ”, trong đó cô cháu gái
Vera của bà chủ nhà với khả năng dẫn dắt câu chuyện của mình đã dựng nên những
tình tiết làm tất cả mọi người đều phải sững sờ, người đọc cũng không tránh
khỏi sự bất ngờ thú vị. Chúng tôi xin giới thiệu sau đây bản chuyển ngữ của
Nguyễn Đại Hoàng, mà dịch giả hy vọng có
thể chuyển tải được phần nào sự tinh tế
và sống động của nguyên tác.
Thưa ông Nuttel, cô em xuống liền đó, còn bây giờ để em tiếp
ông nhé. Cô gái trẻ khoảng mười lăm tuổi tự tin nói.
The Open Window - Saki
Tất nhiên là Framton Nuttel thấy cũng cần đẩy đưa dăm ba câu
chuyện để cô cháu không phật ý mà bà chủ nhà cũng không thấy ái ngại vì để
khách phải chờ lâu.
Và thực tình Framton
cũng không rõ những cuộc thăm viếng những người xa lạ như thế này sẽ có lợi gì
cho việc điều trị căn bệnh thần kinh mà người ta cho rằng anh đang mắc phải.
Khi Framton sắp về vùng quê này an dưỡng , chị của anh đã nói : Chị biết mà
Framton. Ở đó cô độc lắm, có ai trò chuyện đâu, không chừng bệnh tình còn tệ
hơn vì buồn não ấy chứ ! Chị có mấy lá thư gởi gắm cậu cho mấy người quen. Thực ra trong số họ cũng có người tử
tế.
Và Framton tự hỏi liệu bà Sappleton, người mà anh sắp đưa
thư giới thiệu, có thuộc nhóm những người tử tế mà bà chị của anh nói tới hay
không.
Thưa ông, ở đây ông có quen nhiều người không ? Cô cháu hỏi
như vậy khi thấy sự thăm dò quan sát trong im lặng giữa hai bên là đã đủ.
Ồ, hầu như chẳng có ai em à,
Framton nói . Chừng bốn năm trước, bà chị tôi từng sống ở đây- tại nhà
ông mục sư - và chị ấy có gởi thư giới thiệu tôi với những người mà chị ấy quen
biết. Anh trả lời, giọng điệu có pha chút phiền muộn.
Vậy là hầu như ông cũng không biết gì về cô em phải không ạ ?
Cô gái trẻ đầy tự tin hỏi.
À thì cũng chỉ biết sơ sơ tên tuổi và địa chỉ thôi , người
khách đáp.
Anh thắc mắc không biết bà Sappleton sống cùng chồng hay là
góa bụa. Trong căn phòng này vẫn có một điều gì đấy, dù không thực sự rõ ràng,
cho phép người ta liên tưởng tới sự hiện diện của đàn ông.
Ông biết không, ba năm trước, một tấn thảm kịch đã xảy ra
với cô em đó, lúc đó không chừng chị của ông vẫn còn ở vùng này. Cô gái trẻ nói.
Thảm kịch à ? Framton hỏi lại, bởi thật khó tin một tấn thảm
kịch nào đó lại xảy ra ở vùng quê yên tĩnh này.
Vậy chứ ông không ngạc nhiên là tại sao cánh cửa sổ đằng kia
vẫn mở suốt trong buổi chiều tháng Mười này à ? Cô gái trẻ vừa nói, vừa chỉ tay
về cánh cửa sổ kiểu Pháp mở ra một cánh đồng cỏ.
Thì lúc này trời vẫn còn ấm mà , với lại cánh cửa sổ thì có
liên quan đến thảm kịch cơ chứ ? Framton trả lời.
Ông biết không, ba năm trước vào chính ngày này này, chồng cô
em và hai người em trai của cô em đã nhảy qua cánh cửa sổ đó để đi săn. Rồi từ
đó không thấy họ về nữa. Khi băng qua cánh đồng cỏ để tới nơi săn chim dẽ, họ đã
sa vào một bãi lầy nguy hiểm. Mùa Hè năm đó ẩm ướt kinh khủng, những chỗ an
toàn mấy năm trước lại bị sụt lở thình lình, không ai ngờ được cả . Nhưng cho tới
tận bây giờ, người ta vẫn chưa tìm được thi thể của họ. Và quả đó là điều hết sức đáng sợ ông à !
Nói tới đây giọng của cô bé làm như mất đi sự tự tin và trở
nên thì thào đứt quãng. Người cô tội nghiệp của em vẫn luôn tin rằng sẽ có một
ngày họ quay về với con chó Spaniel màu nâu , con chó cùng bị mất tích năm đó,
và họ sẽ lại vào nhà qua lối cửa sổ như họ đã vẫn làm trước đây.
Đó là lý do tại sao mỗi ngày, từ chiều tối cho đến tận khuya
, cánh cửa sổ đó vẫn luôn rộng mở. Người cô thân yêu tội nghiệp của em vẫn
thường kể đi kể lại cho em nghe ngày ấy họ đã ra đi như thế nào, đó là hình ảnh
chồng của cô em với chiếc áo khoác màu trắng trên tay, đó là hình ảnh cậu út
Ronnie miệng cứ nghêu ngao : Bertie, cớ sao em buồn ? cốt để trêu bà chị, vì cô
của em nói rằng mỗi lần nghe hát như thế bà ấy lại thấy nhức hết cả đầu.
Và ông có biết không, cứ vào những chiều tối hoang lạnh
quạnh hiu như thế này, lắm lúc em sởn cả gai ốc mỗi khi tưởng tượng đến cảnh họ
sẽ trở về qua cánh cửa sổ để mở đó…
Cô gái ngưng ngang câu chuyện với một thoáng rùng mình. Còn
Framton cũng thấy nhẹ cả người khi bà Sappleton đon đả bước vào phòng và luôn
miệng xin lỗi vì để khách phải đợi lâu.
Thưa ông, tôi nghĩ là cháu Vera hầu chuyện ông được chứ ? bà
nói.
Vâng, cô bé rất thú vị thưa bà , chàng trả lời.
Tôi cũng mong ông đừng quan tâm tới cánh cửa sổ mở đó nhé ,
bà Sappleton nói nhanh, ông nhà tôi cùng mấy đứa em tôi đi săn cũng sắp về rồi
đó. Hôm nay họ săn chim dẽ ở đầm lầy, rồi
thế nào cũng làm bẩn mấy tấm thảm của tôi cho mà xem. Đàn ông mà, đúng không
thưa ông ?
Bà chủ nhà cứ tiếp tục nói một cách vô tư vui vẻ về chuyện
săn bắn, về việc hiếm hoi chim chóc , về mong ước sẽ có đàn vịt trời trong mùa
Đông. Nhưng với chàng Framton tội nghiệp đang ngồi nghe, thì đó quả là một câu
chuyện hết sức khủng khiếp. Anh cố lái câu chuyện sang một đề tài khác bớt ghê
rợn hơn, nhưng xem ra chẳng ăn thua gì, bà chủ nhà làm như chẳng mấy quan tâm
đến người khách, đôi mắt của bà ta chốc chốc cứ nhìn về phía cửa sổ và đồng cỏ
bên ngoài. Hẳn đây là một trùng hợp ngẫu nhiên, không may mắn tí nào : Framton
đã có cuộc viếng thăm nhà này đúng vào ngày
kỷ niệm tấn thảm kịch !
Bà biết không, các bác sỹ đều nhất trí là tôi cần nghỉ ngơi
hoàn toàn, tránh những xúc động mạnh và những hoạt động thể lực nặng. Framton
cho bà Sappleton biết như thế, bởi cũng như nhiều người khác , anh tưởng rằng
khi những người xa lạ gặp gỡ nhau thì họ thường muốn được chia sẻ chi tiết về
tình trạng bệnh tật ốm đau, cùng với nguyên nhân và cách điều trị.
Nhưng về chế độ ăn uống thì họ không hoàn toàn đồng ý với
nhau bà ạ. Framton nói tiếp.
Không à ? Bà Sappleton hỏi lại một cách chiếu lệ thay cho
một cái ngáp. Rồi bỗng nhiên mặt mày bà
rạng rỡ hẳn ra, tỉnh táo và linh lợi một cách bất ngờ, nhưng rõ ràng là không
phải bởi những điều Framton đang nói.
Chao ôi, cuối cùng bọn họ đã về tới rồi !, …về đúng vào buổi
trà, mà sao mặt mũi người nào người nấy cũng bùn đất lấm lem thế kia ! Bà kêu
lên.
Framton bất giác thấy lạnh cả sống lưng, anh nhìn qua cô gái
nhằm tìm kiếm sự cảm thông. Nhưng cô gái này lại đang nhìn trân trối vào cánh
cửa sổ để mở với một ánh mắt thảng thốt kinh hoàng.Trong nỗi khiếp sợ không còn
biết gọi là gì nữa, Framton xoay người trên ghế và cũng nhìn về hướng đó.Trong
bóng hoàng hôn chập choạng tối, anh thấy có ba bóng người đang vượt qua đồng
cỏ, hướng về cánh cửa sổ, họ đều mang súng, và trong đó quả thật có một người
khoác chiếc choàng trắng trên vai. Có cả một con chó giống Spaniel màu nâu lẽo
đẽo theo sau . Họ lặng lẽ tiền gần đến ngôi nhà, và rồi trong cái bóng đêm âm u
ấy, có một giọng hát khàn đục trẻ trung vang lên : Bertie, cớ sao em buồn ?
Framton cuống cuồng chụp lấy gậy và nón của mình, rồi tháo
chạy, và anh chỉ kịp lờ mờ thấy cánh cửa
ra vào, lối đi rải sỏi và chiếc cổng chính. Một người đi xe đạp trên đường đã
phải lủi xe vô hàng rào để tránh một cú va chạm khủng khiếp có thể xảy ra.
Bà ơi, tụi tôi về rồi này , người đàn ông khoác áo choàng
trắng nhảy qua cửa sổ vào nhà lên tiếng, bùn đất khá nhiều đấy nhưng cũng khô
hết rồi . Thế cái người vừa chạy vụt ra là ai
vậy ?
A là cái nhà ông Nuttel ấy mà, người đâu mà kỳ khôi …” , bà Sappleton trả lời, ông ấy tới đây toàn
là kể lể về bệnh tình của mình không thôi, rồi đột nhiên bỏ chạy như thế đấy,
chả thèm từ biệt hay xin lỗi gì sất. Cứ như là thấy ma quỷ hiện hình hay sao ấy
! …
Cháu cho là do ông ấy thấy con chó nhà ta đó thôi ! cô gái
điềm nhiên xen vào , ông ấy có kể với cháu rằng, ông ấy có một nỗi sợ kinh
hoàng đối với loài chó. Số là, dạo nọ, trong một nghĩa trang bên bờ sông Hằng,
ông ấy đã bị cả một bầy chó săn đuổi, đến nỗi phải qua đêm trong một huyệt mộ
mới đào, mà trên đầu là cả một lũ cẩu cứ gầm gừ, nhe nanh, sùi bọt mép suốt.
Chuyện như thế mà sao không khiếp vía cơ chứ !
Bịa chuyện gọn hơ như vậy đúng là tay chuyên nghiệp rồi còn
gì !
( 1 )
Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ - 6/2012 – hiệu chỉnh lại :
3/2013
( 1 ) Nguyên văn : Romance at short notice was her
speciality. Nói theo ngôn ngữ giới trẻ ở Việt Nam bây giờ là : Thiệt là bó tay với cô này luôn !
Nguyên tác Tiếng Anh :
The Open Window
"My aunt will be down presently, Mr. Nuttel," said a very self-possessed young
lady of fifteen; "in the meantime
you must try and put up with me."
Framton Nuttel endeavoured to say the correct something which should duly
flatter the niece of the moment without unduly discounting the aunt that was to
come. Privately he doubted more than ever whether these formal visits on a
succession of total strangers would do much towards helping the nerve cure
which he was supposed to be undergoing.
"I know how it will be,"
his sister had said when he was preparing to migrate to this rural retreat;
"you will bury yourself down there
and not speak to a living soul, and your nerves will be worse than ever from
moping. I shall just give you letters of introduction to all the people I know
there. Some of them, as far as I can remember, were quite nice."
Framton wondered whether Mrs. Sappleton, the lady to whom he was presenting one
of the letters of introduction came into the nice division.
"Do you know many of the people
round here?" asked the niece, when she judged that they had had
sufficient silent communion.
"Hardly a soul," said
Framton. "My sister was staying
here, at the rectory, you know, some four years ago, and she gave me letters of
introduction to some of the people here."
He made the last statement in a tone of distinct regret.
"Then you know practically nothing
about my aunt?" pursued the self-possessed young lady.
"Only her name and address,"
admitted the caller. He was wondering whether Mrs. Sappleton was in the married
or widowed state. An undefinable something about the room seemed to suggest
masculine habitation.
"Her great
tragedy happened just three years ago," said the child; "that would
be since your sister's time."
"Her
tragedy?" asked Framton; somehow
in this restful country spot tragedies seemed out of place.
"You may wonder why we keep that window wide open on an October
afternoon," said the niece,
indicating a large French window that opened on to a lawn.
"It is quite warm for the time of
the year," said Framton; "but
has that window got anything to do with the tragedy?"
"Out
through that window, three years ago to a day, her husband and her two young
brothers went off for their day's shooting. They never came back. In crossing
the moor to their favourite snipe-shooting ground they were all three engulfed
in a treacherous piece of bog. It had been that dreadful wet summer, you know,
and places that were safe in other years gave way suddenly without warning.
Their bodies were never recovered. That was the dreadful part of it." Here
the child's voice lost its self-possessed note and became falteringly human.
Poor aunt always thinks that they will come back someday, they and the little
brown spaniel that was lost with them, and walk in at that window just as they
used to do. That is why the window is kept open every evening till it is quite
dusk. Poor dear aunt, she has often told me how they went out, her husband with
his white waterproof coat over his arm, and Ronnie, her youngest brother,
singing 'Bertie, why do you bound?' as he always did to tease her, because she
said it got on her nerves. Do you know, sometimes on still, quiet evenings like
this, I almost get a creepy feeling that they will all walk in through that
window - "
She broke off with a little shudder. It was a relief to Framton when the aunt
bustled into the room with a whirl of apologies for being late in making her
appearance.
"I hope
Vera has been amusing you?" she
said.
"She has been very
interesting," said Framton.
"I hope you don't mind the open window,"
said Mrs. Sappleton briskly; "my
husband and brothers will be home directly from shooting, and they always come
in this way. They've been out for snipe in the marshes today, so they'll make a
fine mess over my poor carpets. So like you menfolk, isn't it?"
She rattled on cheerfully
about the shooting and the scarcity of birds, and the prospects for duck in the
winter. To Framton it was all purely horrible. He made a desperate but only
partially successful effort to turn the talk on to a less ghastly topic, he was
conscious that his hostess was giving him only a fragment of her attention, and
her eyes were constantly straying past him to the open window and the lawn
beyond. It was certainly an unfortunate coincidence that he should have paid
his visit on this tragic anniversary.
"The doctors agree in ordering me
complete rest, an absence of mental excitement, and avoidance of anything in
the nature of violent physical exercise," announced Framton, who
laboured under the tolerably widespread delusion that total strangers and
chance acquaintances are hungry for the least detail of one's ailments and
infirmities, their cause and cure. "On the matter of diet they are not so much in agreement," he continued.
"No?" said Mrs. Sappleton, in a voice which only replaced a
yawn at the last moment. Then she suddenly brightened into alert attention -
but not to what Framton was saying.
"Here they
are at last!" she cried. "Just in time for tea, and don't they look as
if they were muddy up to the eyes!"
Framton shivered slightly and turned towards the niece with a look intended to
convey sympathetic comprehension. The child was staring out through the open
window with a dazed horror in her eyes. In a chill shock of nameless fear
Framton swung round in his seat and looked in the same direction.
In the deepening twilight three figures were walking across the lawn towards
the window, they all carried guns under their arms, and one of them was
additionally burdened with a white coat hung over his shoulders. A tired brown
spaniel kept close at their heels. Noiselessly they neared the house, and then
a hoarse young voice chanted out of the dusk: "I said, Bertie, why do you bound?"
Framton grabbed wildly at his stick and hat; the hall door, the gravel drive,
and the front gate were dimly noted stages in his headlong retreat. A cyclist
coming along the road had to run into the hedge to avoid imminent collision.
"Here we are, my dear," said the bearer of the white
mackintosh, coming in through the window, "fairly muddy, but most of it's dry. Who was that who bolted out as we
came up?"
"A most extraordinary
man, a Mr. Nuttel," said Mrs.
Sappleton; "could only talk about
his illnesses, and dashed off without a word of goodby or apology when you
arrived. One would think he had seen a ghost."
"I expect it was the spaniel,"
said the niece calmly; "" he told me he had a horror of dogs. He was
once hunted into a cemetery somewhere on the banks of the Ganges
by a pack of pariah dogs, and had to spend the night in a newly dug grave with
the creatures snarling and grinning and foaming just above him. Enough to make
anyone lose their nerve.
SAKI
0 nhận xét:
Đăng nhận xét